“Önemli olan ne söylediğin değil, nasıl söylediğindir.” ifadesi kulağımıza ne kadar klişe gibi gelse de aslında büyük bir doğruluk payına sahip. Sen de içeriklerini hazırlarken nasıl bir ton belirleyeceğinden emin olamıyor, yazdıklarının etkili olup olmayacağına dair endişe duyuyorsan merak etmene gerek yok! Ton belirlemeyi öğrenerek çok daha başarılı, özgün ve anlamlı içerikler üretebilirsin. Eğer ton ile ilgili daha fazla bilgi edinmeye hazırsan seni içeriğimizin devamına alalım!
İçerikte Ton Nedir, Ton Türleri Nelerdir?
İçerik tonu; kelime seçimi, cümle yapısı ve uzunluğu, metafor, ironi gibi unsurlarla okuyucuya aktarılan genel hissiyat olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle yazarın hedef kitle ile iletişim kurma ve okuyuculara konu hakkındaki yaklaşımını gösterme şekli tondur.
Yazıda tonun önemini görmek için hayali bir durum oluşturalım. Telefonunda maillerini kontrol ederken arkadaşından bir mesaj geldiğini var sayalım. Arkadaşının mesajı “Neredesin, seninle acil konuşmam gerek. Beni ara!” şeklinde olsa nasıl hissederdin? Peki, aynı mesaj “Selam, bugünkü planın nasıl? Müsait olduğunda konuşalım mı?” biçiminde yazılsaydı, mesajı nasıl karşılardın?
Büyük ihtimalle iki mesaj sende iki farklı duygu durumuna yol açtı. Hemen hemen aynı şeyi ifade eden mesajların farklı duygular yaratmasının sorumlusu ise kullanılan tonların farklı oluşu. “Günlük hayatta tonun önemini gördük ama içerik yazımında ton neden önemli?” diye düşünüyorsan hemen bundan da kısaca bahsedelim.
Doğru bir tonla içeriğini oluşturduğunda okuyucularınla kolayca bağ kurabilir ve onların güvenini kazanabilirsin. İletmek istediğin mesajı daha net ve anlaşılır biçimde hedef kitlene ulaştırabilirsin. İçeriğinin amaca yönelik ve etkili olmasını sağlayabilirsin.
İçerikte tonun ne olduğuna ve önemine değindiğimize göre şimdi de ton türlerini açıklayalım. Sonrasında ise her ton türüne ait birer örneği beraber inceleyelim.
Resmî/Ciddi Ton
Resmî/ciddi yazı tonunda dil bilgisine fazlasıyla özen gösterilir. Uzun cümleler kullanılabilir. Karmaşık, gösterişli ifade ve kelime seçimleri yapılabilir. Otoriter, profesyonel ve objektif bir yaklaşım söz konusudur. Saygı ve güvenirlik büyük önem taşır. Abartıdan ve mizahtan uzak durulur. Ton; hukuk, finans gibi sektörlerde bilimsel ve teknik metinlerde sıklıkla tercih edilir. Bunun yanı sıra birçok marka da marka tonu olarak resmî tonu benimser.
Bir hukuk bürosunun tanıtım yazısında görebileceğimiz bu paragraf, ciddi ton kullanımına iyi bir örnektir:
“X Hukuk Bürosu olarak edim, tespit veya inşaî davalarınızda alanlarında uzman ve tecrübeli olan avukatlarımızla hukuki temsilciliğinizi üstleniyoruz. Yasal süreçler hakkında danışmanlık yapıyor ve belgelerinizin mevzuata göre doğru bir şekilde düzenlenmesini sağlıyoruz. Türk Anayasası kapsamında müvekkillerimizin sahip olduğu tüm hakların korunmasında vazife alıyoruz.”
Mizahi Ton
Mizahi tondaki içerikler eğlenceli, akılda kalıcı ve kolay okunabilir özelliktedir. Hedef kitle ile rahat bir şekilde bağ kurulmasına yardımcı olur. Okuyucular içeriğe karşı olumlu bir bakış açısına sahip olur ve içeriği okurken keyif alırlar.
İçeriğe mizah katmak için esprili bir gözlem, komik bir metafor, kelime oyunu, şaka, abartma ögesi ve ironi eklenebilir. Ancak bu tonda yazarken mizahın öznel olduğunu ve hedef kitlenin bir bölümü için kullandığın mizah ögelerinin çok da komik olmayabileceğini aklında tutmanda fayda var. Bu nedenle tonu hedef kitleni çok iyi tanıdığın durumlarda tercih etmeye özen gösterebilirsin.
Konuyu daha iyi anlamak için mizahi tonda yazılan bir ürün açıklaması içeriğine göz atalım:
“Sabahları uyanıp yetişmen gereken bir işin varsa bu yataktan uzak dur! Gökyüzündeki bulutları toplayarak dolgu malzemesi olarak kullandığımız yatak, o kadar yumuşak ve rahat ki asla uyanmak istemezsin. Yataktan uzak olduğun her an onu düşler ve kavuşmak için dakikaları sayarsın. Ne dersin, böylesi bir konforu deneyecek cesarete sahip misin?”
Hevesli/Heyecanlı Ton
Hevesli/heyecanlı tonda coşkulu, tutkulu ifadelere sıkça yer verilir. İyimser, umut dolu, kendinden emin, pozitif bir dil kullanılır. Duygulara hitap edilir. Ünlem işaretlerine yer verilebilir. Okuyucuya enerji vermek, onu konu hakkında heyecanlandırmak ve canlandırmak da amaçlanır. Kapsayıcı bir yaklaşım söz konusudur. Okuyucuyu yolculuğun bir parçası olmaya davet eder.
Hevesli/heyecanlı tona örnek olarak bir restoranın hazırladığı açılış davetiyesinden küçük bir bölümü inceleyebiliriz:
“Sabırsızlıkla beklediğimiz yeni şubemizin açılışını duyurmaktan büyük bir heyecan duyuyoruz! Uzun zamandır binbir emekle üzerinde çalıştığımız restoranımızın açılışını siz değerli misafirlerimizle birlikte yarın 18.00’de gerçekleştireceğiz. Açılışımıza özel coğrafi işaretli ürünlerle hazırladığımız menümüze dair fikirlerinizi, restoranımızın tasarım ve dekorasyonuyla ilgili yorumlarınızı merakla bekliyor olacağız. Açılışımızda yanımızda olmanızı, mutluluk ve neşemizi paylaşmanızı yürekten arzu ederiz.”
Gündelik Ton
Gündelik ya da konuşma tonunda okuyucuların rahatça anlayabileceği basit ve net bir dil kullanılır. Kafa karıştıran ifade ve kelimelere yer verilmez. Cümle yapıları çok uzun ve karmaşık değildir.
Konuşma tonunda okuyucularla diyalog oluşturmak için sorulara yer verilir. Geçiş cümleleri ile konular arasında bağlantı kurulur. Konuyu daha anlaşılır ve akılda kalıcı kılmak için örneklere ve hikâye anlatımına başvurulabilir. Bu ögelerle okuyucuların deneyimlerine, duygularına ve değerlerine hitap etmek de mümkün olur.
Ayrıca gündelik tonda bir içerik hazırlarken kendi kişiliğini de yazına aktarmaktan çekinmemelisin. Gerekli gördüğün yerlerde ironi, mizah unsurlarına başvurabilir; kendi görüş ve değerlerini dayatıcı olmayan bir üslupla ortaya koyabilirsin.
Gündelik ton örneği için “Kaliteli İçerik Nedir? Nasıl Hazırlanır? Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey” isimli yazımızın giriş paragrafına göz atabilirsin:
“Kaliteli içerik; hedef kitlenin dikkatini çeken, okuyuculara fayda sağlayan, iyi araştırılmış, kolay okunabilen ve taranabilen özgün içeriktir. Bu içerikler etkileşimi artırır, SEO’yu ve okuyucu deneyimini olumlu yönde etkiler. Sen de değerli içerikleriyle fark yaratan bir içerik yazarı olmak istiyorsan yazımızı okuyarak kaliteli içerik yazımının A’dan Z’ye nasıl olması ve hangi püf noktalara dikkat edilmesi gerektiğini öğrenebilirsin.”
Bu arada bizim de bu blog yazısını gündelik tonla yazdığımızı fark etmiş miydin?
İçerikte Güçlü Bir Ton Nasıl Oluşturulur?
İçeriklerinde güçlü bir ton kullanarak daha etkili metinler yazabilir, hedef kitlenle daha iyi bağ kurabilirsin. Peki, içeriklerinde nasıl güçlü bir ton inşa edebilirsin? Dilersen gel, adım adım bunu nasıl başarabileceğini birlikte inceleyelim.
Amacına Karar Ver
İçeriğini yazmaya başlamadan önce içeriğinde vurgulamak istediğin ana noktaya karar vermelisin. İçeriğinde bilgi vermeyi mi, okuyucuyla bağ kurmayı mı yoksa okuyucuları harekete geçirmeyi mi istiyorsun? Amacını net biçimde belirlediğinde ona uygun olarak yazım tonunu yönlendirebilir, amacına yönelik cümleleri kolayca seçebilirsin.
Hedef Kitleni Belirle
İçerik yazımında tonu etkileyen en önemli noktaların başında hedef kitle gelir. Yazınla hitap etmek istediğin insanların ilgi alanları, değerleri, beklentileri, yaşı ve eğitim düzeyi; tonunun belirlenmesinde önemli rol oynar. Ayrıca hedef kitlenin nasıl iletişim kurmayı ve bilgi edinmeyi tercih ettiğini bilmek tonu onların tercihine göre uyarlamana yardımcı olur.
Örneğin bir emlak markası için blog içerikleri ürettiğini varsayalım. Bu durumda hedef kitlen yatırıma ilgilenen, çalışan, birikim sahibi kadın ve erkekler olur. Bu hedef kitlesi için mizahi ve eğlenceli bir ton kullanman istenen etkiyi yaratmaz. Beklentilerine resmî/ciddi bir tonla yazılan bilgilendirici bir içerik hitap eder.
Bundan farklı olarak yeni çıkan bir oyun için ürün açıklaması içeriği yazıyorsan hedef kitlen teknolojiye ilgili, eğlenmeyi seven ve popüler kültürü takip etmek isteyen genç insanlardan oluşur. Bu durumda oyunu tanıtmak için hevesli/heyecanlı ya da mizahi bir ton seçerek içeriğini daha etkili kılabilirsin.
Rakip İçerikleri İncele
Ton oluştururken uygulaman gereken bir diğer adım ise rakip içerikleri analiz etmek. Bu, içerik tonu stratejini geliştirmene ve başarılı olmana yardımcı olabilir. Analiz aşamasında tüm rakiplerini incelemeye çalışmak çok vakit alır ve zor olur. Seninle aynı hedef kitleye sahip olan başarılı markaları ya da kişileri bularak işe başlayabilirsin. Belirlediğin rakip ya da kişilerin seni âdeta içine çeken ve beğenini kazanan içeriklerine odaklanabilirsin.
Ton analizi yaparken bu sorulara yanıt arayabilirsin:
- İçeriklerde nasıl bir üslup kullanılıyor?
- Cümle yapıları nasıl? Basit ve sade cümleler mi kullanılmış yoksa karmaşık ve uzun cümleler mi?
- Spesifik olarak uzak durulan ya da tercih edilen sözcükler var mı?
- İçeriklerde samimiyet mi profesyonellik mi ön planda tutuluyor?
- İçeriklerde duygulara hitap ediliyor mu?
- İçeriklerin ana amacı ne?
- İçerikler bilgi verici ve ikna edici şekilde mi hazırlanmış?
Bu soruların cevaplarını verdiğinde onların ton oluşturma ile ilgili iyi ve eksik yönlerini net bir şekilde belirleyebilirsin. Bu sayede içeriğinde özgün ve etkili bir ton oluşturabilir; değerli, anlamlı içerikler üretebilirsin.
Farklı Kopyalar Hazırla
Amacını ve hedef kitleni belirledin, rakip içeriklerini analiz ederek nasıl bir ton oluşturman gerektiği hakkında fikir sahibi oldun. Sıra, tona dikkat ederek içerik hazırlamaya geldi. Bu aşamada tek seferde doğru tonu yakalayamayabilirsin. Bunun son derece normal olduğunu baştan söyleyelim.
En iyi tona karar verebilmek için birden fazla kopya hazırlayabilirsin. Bu kopyaları kıyaslayarak içlerinden en iyisini seçebilirsin. Kopyaları hazırlarken tüm içeriği baştan sona farklı tonlarda yazmak zorunda değilsin. İçeriğin yalnızca bir bölümünün çeşitli kopyalarını yapman yeterli olur. Sonrasında beğendiğin tonu içeriğin geneline uygulayarak yazını kaleme alabilirsin.
Yapıcı Geri Bildirimler Topla
Bazen içeriklerimiz üzerinde ne kadar dikkatli çalışsak da defalarca onları incelesek de gözden kaçırdığımız ya da eksik bıraktığımız noktalar olabilir. Bu, içerik tonu oluşturmada da geçerli olduğundan ton belirlerken başkalarından geri bildirim almaya özen göstermelisin. Geri bildirim isteyeceğin kişiler hedef kitlenin temsilcileri ya da konuya aşina uzman kişiler olabilir.
Onlardan içeriğini okumalarını ve yorumlarını paylaşmalarını rica edebilirsin. Bu sayede ton belirlemede başarılı olduğun noktaları ve eksik kaldığın yönleri görebilirsin. Gerekli yerlerde düzeltmelere gidebilirsin.
Sevgili yazar, içeriğimizde içerik yazımında büyük bir öneme sahip olan tona dair detaylı bilgilere ve adım adım ton oluşturmaya değindik. Sen de dilersen bize katılabilir, farklı markalar için çeşitli tonlarda içerik üretme fırsatı yakalayarak öğrendiklerini deneyime dönüştürebilirsin.
