Üretim sürecindeyken içerik yazarlarının üzerine düşünmesi, vakit harcaması gereken konulardan biri de kurgu. Kategori, blog, ürün ve web sayfası gibi farklı türlerde içerikler oluşturmak için bilgisayarının başına oturduğunda brief değişir, uzunluk değişir, konu değişir ancak tek bir şey değişmez: O da sağlam bir kurgu aşaması!
İyi bir kurguyla oluşturulan içerik, okuyan kişide bir bardak su içmiş hissi yaratır. Okuyucu için içerik akıp gitmeli, takılmamalı, pürüzler olmamalı, hitap değişimleri yaşamamalı, amacına hizmet etmeli, deyim yerindeyse “Oh be, susuzluğum gitti!” dedirtmeli. Öyle kapsamlı bir anlatımın olmalı ki ikinci bir bardak suya yani farklı bir içeriği taramaya gerek bırakmamalısın. Peki kurgu nasıl oluşturulur, püf noktaları nelerdir?
Okuyucuları Giriş Metninden İtibaren Büyüle
İlk cümleden itibaren okuyucuyu yazıya bağlaman, metne güçlü bir açılış yapman önemlidir. Akılda kalıcı bir başlık, şaşırtıcı bir gerçek, “Senin de başına geliyordur kesin!” duygusunu sunabileceğin kışkırtıcı bir cümleyle işe başlayabilirsin.
Soru sorarak okuyucuyla iletişime geçebilirsin. İçerikte okuyucular aktif olarak bu sorunun peşine düşecekler ve devamında çözüme gideceğini bilecekler. Örneğin sürdürülebilirlik hakkında bir içerik oluşturuyorsan, “Evdeki organik atıkları kompost edebileceğiniz pratik yöntemleri öğrenmek ister misiniz?” diye sorabilirsin. Böylece öğrenmelerine yardımcı olacağının sinyallerini vermiş olursun.
Kullanabileceğin tekniklerden bir diğeri açık döngü oluşturmak. Okuyucular yarım kalmışlıkları sevmezler ve tamamlanana kadar okumaya, yazı içinde sürüklenmeye devam ederler. Sorduğun bir soru, tanımını henüz yapmadığın bir terim, tanıdık olmayan bilgidir ve dikkat çekmeyi başarır. O andan sonra bırak okuyucu cevaplarını alana kadar okusun, okusun ve yazdığın içerik amacına hizmet etsin!
İyi Bir Hikâye Anlatıcısı Ol
Hikâye anlatıcısı olmayı Anton Çehov’un, “Bana ayın parladığını söylemeyin, bana kırık camdaki parıltıyı gösterin.” cümlesiyle özetleyebiliriz. Konunun tabiatı gereği rasyonel bir anlatıma ihtiyaç olduğu durumlarda dahi duygulara yer vermeye çalışarak anlatımı güçlendirebilirsin.
Örneğin bir süpürge tanıtıyorsun. Ne kadar etkili çekim gücü olduğunu birim cinsinden söylediğinde fizik bilgisi olmayan kişilerin zihninde bir etki yaratamazsın. “Sert zeminlerde tozu ve kiri yüksek emiş gücüyle tek seferde temizler. Size de pratik temizliğin tadını çıkarmak kalır.” dediğinde hem etkili çekim gücü olduğunu vurgulamış hem oluşturacağı faydadan bahsetmiş olursun.
Cümlelerin Çekimlerini ve Uzunluklarını Çeşitlendir
Amerikalı yazar Gary Provost’un standart uzunluktaki cümlelerin bir arada nasıl göründüğüyle ilgili çarpıcı örneğini alıntılamak isterim:
“Bu cümlede beş kelime var. İşte bir beş kelime daha. Beş kelimelik cümleler gayet iyidir. Birkaçı bir araya geldiğinde monotonlaşır. Yazı sıkıcı olmaya başladı bile!”
Cümle uzunluklarını çeşitlendirerek ritim, tempo ve vurgu oluşturabilirsin. Örneğin kısa cümlelerle heyecan ve ivedilik duygusu oluştururken uzun cümlelerle ayrıntıları aktarabilirsin.
Farklı çekimler kullanmak da okuyucuyu tutma konusunda destek olur. Örneğin sürekli geniş zamanla biten cümleler kurduğunda okuma monotonlaşabilir. Gerekli gördüğün her yerde doğru zamanları ve çekimleri kullanmak okumayı daha keyifli hâle getirir.
Kime, Neyi, Nasıl Anlatman Gerektiğini İyi Tasarla
“Hedef kitlenizi belirleyin.” demek kadar standart bir şeyden bahsetmiyorum. Örneğin Z kuşağına hitap edecek bir içerik oluşturman istendi ve konu girişimcilik. Onlara sosyal medyaya giriş yapmalısın, şu nedenle önemli gibi uzun uzun açıklamana gerek yok. Çünkü muhtemelen pek çoğu bu bilgiye sahiptir.
Bunun yerine onlara strateji konusunda örnekler verebilir, kişisel değil kurumsal yaklaşımın avantajlarını anlatabilirsin. Böylece onlarla bağ kurabilir, otoriter bir imaj yakalayabilirsin.
Tüm bu yöntemlere dikkat ettiğinde iyi bir içerik yazmaya hazırsın demektir! Şimdi gelelim kurgu aşamasına. “Kurguda ara başlık sıralaması, başlık seçimi, geçiş cümleleri, sonuç bölümü ve yönlendirmeler nasıl olmalı?” konularına değinelim.
Konuyu En İyi Şekilde Aktarmak İçin Kurguda Bunlara Dikkat Et
Bir içeriği yazmaya başlamadan önce ne yazacağını, hangi sırayla yazacağını bilmen çok önemli.
Örneğin içeriği doğal bir akışla (native şekilde) hazırlamanı, en sonunda X markasına bağlamanı isteyebilirler. Böyle bir durumda akışı öyle zekice kurgulamalısın ki markadan bahsettiğinde okuyucu, “Biz buraya nasıl geldik?” diye düşünmemeli.
Giriş Bölümünü En Son Yaz
Gerekli araştırmayı yapıp yazıyı tamamladıktan sonra artık konu üzerinde hâkimiyetin çok yüksek olacak. Böylece girişi çok daha kolay şekilde halledebilirsin.
“Nedir?” Başlığı Kullanıp Kullanmamaya Karar Ver
Yazdığın konu uygunsa girişten sonra, “X Nedir?” başlığı ekleyebilirsin. Örneğin, “Web 3.0 Nedir?”, “Yeşil Ekonomi Nedir?” gibi başlıklar kullanarak tanımı girişin hemen ardından yapmak idealdir.
“Aile Özlemi”, “Kombin Önerileri” gibi tanımı zaten bilinen bir konuda yazıyorsan, “Nedir?” başlığını atlayarak direkt gelişme bölümüne geçebilirsin.
Rakiplerin Konuyu Nasıl Ele Aldığını Araştır ve İdeal Bir Akış Yakala
Bir konuyu çeşitli açılardan anlatmak mümkündür. Örneğin avantajları, çeşitleri, nasıl yapılacağı, dikkat edilecek noktalar verilebilir.
İçeriği okuduğunda akışın sana doğru gelmesine dikkat et. Örneğin “avantajlar” başlığını neredeyse hiçbir içerikte “dikkat edilecekler” başlığından sonra veremezsin. Çünkü öncelikle ikna etmek için avantajları sunmalı, ardından ikna olan kişiye dikkat edilecek noktaları vermelisin.
Sonuç Paragrafında Konunun Kısa Bir Özetini Sun ve Yönlendirmeyi Yap
Sonuç bölümünde artık o çatışmanın son bulduğunu hatırlatmak önemlidir. Bu noktada okuyucuya, “Bakın size tüm konuyu sunduk, önerileri verdik!” mesajını iletmek gerekir. Eğer isteniyorsa bir markaya yönlendirme yaparak konuyu bitirebilirsin.
Örnek Bir Konu Üzerinden İçerik Kurgusu Oluşturalım
Diyelim yazman için verilen konu “Yurt Dışında Yaşayanlar İçin Aile Özlemi” olsun. Yönlendirmeyi de bir dijital sağlık uygulamasına yapman istendi.
Girişi şöyle kurgulayabilirsin:
- Okuyucuya, adım attığı bu deneyimde yaşayabileceği pek çok zorluğun öngörülebilir olduğundan bahset.
- Bu zorluklardan biri de aile özlemi olabilir, diyerek devam et. Böylece diğer göçmenlik sorunlarını atlayıp konuyu genelden özele çekip spesifikleştir.
- “Yaşadığın duygularla başa çıkabileceğin etkili yöntemleri biliyor musun?” diyerek okuyucunu da oyuna dâhil et.
- “Gel, yöntemleri birlikte inceleyelim.” diyerek içeriği okumaya teşvik et.
İyi bir girişin ardından bu duyguyla baş etme yöntemlerini sunarak fayda sağlayacağın bir akışta ilerlemek için gelişme bölümüne geçebilirsin.
Biz konuyu “Aile Özleminin Üstesinden Gelebileceğin Yöntemler” üzerinden ele alalım.
Akışkan bir içerik oluşturmak için kısa ve net geçiş cümleleri kullanmak önemlidir. “Yeni hayatına adapte olmanı zorlaştıran olumsuz duygularla baş edebilmen için yapabileceğin pek çok şey var. Aile özlemiyle başa çıkmana destek olacak bazı adımları şöyle sıralayabiliriz.” gibi bir geçişin ardından önerileri alt başlıklar şeklinde sunabilirsin.
Maddeler hâlinde pek çok öneri verebilir, okuyucu için değer yaratabilirsin:
Örneğin;
- Günlük ve Haftalık Yeni Rutinler Oluşturun
- Özlediğiniz Kişilerin Fotoğraflarını Ev Dekorasyonunda Kullanın gibi ara başlıklar kullanabilirsin.
Sonuç bölümünde de “Bu duyguyla başa çıkabilmek için profesyonel destek alabileceğin dijital sağlık uygulamamıza göz atabilirsin.” diyebilirsin. Böylece markanın bu konudaki otoritesini artırmasını destekleyebilir, ayrıca dönüşüme katkı sunabilirsin.
Kurguda En Sık Yapılan Hatalar Neler?
Kurgu oluştururken yapılan hataları şöyle sıralayabiliriz:
- Güçlü bir giriş olmaması ve okuyucuya ne vadettiğinin aktarılmaması.
- Bir çatışma ve ardından çözüm sunulmaması. Eğer yazdığın içeriğin ilgi çekici olmasını istiyorsan ortaya koyduğun bazı sorunları çözeceğini vadetmeli ve bunu gerçekleştirmelisin.
- Ara başlıklarda vadedilen bilginin detayda verilmemesi. Örneğin avantajlarla alakalı bir başlıkta avantajları anlatmalısın. “Nedir?” sorusunun yanıtını burada veremezsin.
- Alışveriş tasarrufu için yol giderlerini azaltmaktan bahsediyorsan araba satın almanın artık çok zorlaştığını anlatmana gerek yok çünkü konu bu değil. Yol giderini azaltacak yöntemler sunmalısın.
- Betimlemelerin yetersiz olması veya hiç olmaması. Okuyucunun içerikte kendini bulabilmesi için tanıdık şeyler sunmaya özen gösterebilirsin.
- Tatmin edici bir son yazılmaması. Yazıyı okuyan kişi yazı bittiğinde sorusuna yanıt bulamamış olursa geçmiş olsun! Bu durumda yazılan içerik en temel görevini yerine getirememiş demektir.
- Çok şey anlatmaya çalışırken hiçbir şey anlatamamak. Konuyu ele aldığınız bir bakış açısı olması gerek. Her açıdan yazmaya çalıştığında konular çok yüzeysel kalabilir.
- Derinleştiremediğin, detaylarıyla aktaramadığın hiçbir nokta okuyucuya fayda oluşturmaz. Bu da keyifsiz bir okuma deneyimine neden olur.
Saatlerini harcadığın bu harika işte doğuştan gelen yazı yeteneklerinin yanında edinmen gereken pek çok teknik bilgi var. En önemli parçalardan biri de iyi bir kurgunun nasıl yapılacağını, nelere dikkat etmen gerektiğini bilmek.
İçerikmatik’in deneyimli ve zengin yazar kadrosuna dâhil olarak farklı içerik türlerini deneyimleyebilir, kurgu konusunda tecrübeni artırabilir ve yazma tutkunu gelire dönüştürebilirsin. Dilersen bu link üzerinden yazar başvurunu hemen gerçekleştirebilirsin.
