İyi bir içerik yazarı olmak, yazar bakış açısından çok daha fazlasını gerektirir! Eğer kalemi her yerde aranan profesyonel bir yazar olmak istiyorsan yazmak dışında geliştirmen gereken başka bir beceri daha var: editörlük! Evet, kendi yazılarının editörü olmayı öğrenmelisin. Böylece her zamankinden daha kaliteli ve güçlü metinler ortaya koyabilir, yazılarının onay oranını ciddi biçimde artırabilirsin. Peki, bunu nasıl yapacaksın? Arkana yaslan ve kendini yazımızın detaylarına bırak, ihtiyacın olan her şey burada!
Neden Kendi İçeriğini Eleştirmelisin?
İçeriğini eleştirmenin sana sağlayacağı bazı faydalardan bahsedelim:
- Geliştirebileceğin alanları belirler daha kaliteli bir metin ortaya çıkarırsın.
- Dil bilgisi, yazım ve noktalama hatalarını editörüne göndermeden önce fark ederek düzenleme olanağına kavuşursun. Bu sayede revize ya da ret alma olasılığını da düşürmüş olursun.
- Yazılarını daha net ve tutarlı hâle getirirsin.
- Mesajlarını hedef kitlene daha etkili iletirsin, okuma ve paylaşım oranını artırırsın.
- Öz farkındalıkla yazına dışarıdan bakarak eleştirel düşünme yeteneğini de güçlendirirsin.
- Profesyonel bir yazar olarak gelişimini devamlı hâle getirirsin.
Teoriden Pratiğe: Kendi Yazını Nasıl Editlersin?
Artık kendi yazını eleştirmenin neden bu kadar önemli olduğunu biliyorsun. Sırada bunu adım adım nasıl uygulayabileceğini öğrenmek var. Aşağıdaki adımları takip ederek yazılarını daha güçlü, daha etkili ve profesyonel bir seviyeye taşıyabilirsin.
1. Adım: Yazıyı Beklet, Sonra Yeniden Oku
Yazarların büyük çoğunluğu genellikle içeriğini bitirir, düzenler ve son okumasını yapıp editöre gönderir. Ancak yoğun saatler boyunca bir içerik üzerinde çalıştıktan sonra okumayı hemen yapmak birçok hatanın gözden kaçmasına yol açabilir. Bizim bu noktada daha iyi bir metin ortaya çıkarmak için önerimiz metni biraz ara verdikten sonra tekrar okumak. Bunun için yazını en az birkaç saat, mümkünse 1 gün bekletebilirsin.
İçeriğinle arana belli bir süre mesafe koyduktan tekrar okuduğunda metnine yeni bir bakış açısıyla yaklaşman mümkün olacak. Yazının üzerinde çalışırken gözden kaçırdığın küçük detayları yakalayabilirsin. Örneğin yazarken sana garip görünmeyen bir cümle bir gün sonraki okuma sırasında garip görünebilir. Mantık hatalarını, kelime tekrarlarını, akıştaki sorunları daha net görebilirsin.
2. Adım: Başlık ve Alt Başlıkları İncele
İçeriğimizle aramıza biraz mesafe koyduktan sonra genel okumamızı yaptıysak sıra metnin derinliklerine dalmaya geldi! Yazılarımızı derinlemesine incelemeye başlarken ilk durağımız başlık ve alt başlıklar.
Başlıkları incelerken dikkat etmen gereken önemli noktaları şöyle sıralayabiliriz:
- Başlıkları Net, Anlaşılır ve Konu Odaklı Yazmalısın: Hazırladığın başlıkların ilgi çekici olması kadar net, anlaşılır ve konu odaklı olması da önemli. Başlıklarını anlam karmaşasına yol açmayacak, herkes tarafından tek okumayla anlaşılacak biçimde hazırlamalısın. Aynı zamanda metnin ana fikrini tam olarak yansıtmaya, yani spesifik olmaya özen göstermelisin.
- Hiyerarşiye Dikkat Etmelisin: Senin de bildiğin üzere doğru başlık hiyerarşisi hem SEO’ya katkı sağlar hem metnin okunmasını kolaylaştırır. Dolayısıyla başlıklarını kontrol ederken mutlaka doğru hiyerarşiyi kullandığından emin olmalısın. Gerekli her yerde alt başlık kullanmalı, metnini başlıklarla genelden özele doğru derinleşecek biçimde şekillendirmelisin.
- Alt Başlıklarla Yazını Özetle: Başlıkların yazıda bulunmayan detayları ifade etmemesi gerektiğinden bahsettik. Buna ek olarak başlıklar, okuyucuların metinde bulacakları her şeyi de doğru şekilde özetlemeli. Örneğin blog içeriğindeki başlığın “Kahve Çekirdeklerinin Özellikleri” ise ve sen metnin o bölümünde kahve çekirdeklerinin nasıl seçilmesi gerektiğine de değiniyorsan başlığının yetersiz olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yerine başlığı “Kahve Çekirdeklerinin Özellikleri ve Kahve Çekirdeği Seçerken Dikkat Etmeniz Gerekenler” şeklinde yazabilirsin.
Başlık yazımı konusunda kendini daha fazla geliştirmek için “Daha Fazla Tıklama Sağlayan Başlıklar Nasıl Yazılır?” ve “İçeriklerde Başlık Hiyerarşisi Nedir? Hiyerarşi Nasıl Oluşturulur?” isimli yazılarımızı da inceleyebilirsin.
3. Adım: Dil ve Akıcılığı Gözden Geçir
Bazen içeriklerimizi kaleme alırken yazdıklarımız bize son derece akıcı, anlaşılır ve kolay okunabilir gelebilir. Fakat yazdıklarımız okuma sırasında okuyucuda aynı etkiyi bırakmayabilir. Böyle bir durumla karşılaşmamak için de yazılarımızı dil ve akıcılık bakımından kontrol etmemizde fayda var.
Peki, dil ve akıcılığı kontrol ederken hangi noktalara dikkat etmelisin? Dilersen birlikte inceleyelim:
- Sade, Kısa ve Etkili Cümleler Kur: Sade ve kısa cümleler okuyucular tarafından daha kolay anlaşılır. Uzun cümlelerin aksine tek fikir içermesiyle hedef kitlenin verdiğin bilgileri hızlı sindirmesini sağlar. Uzun cümlelerse kafa karışıklığı yaşanmasına ve metnin takibinin zorlaşmasına neden olabilir. Bu nedenle yazındaki her bir cümleyi tek tek kontrol etmeli, aşırı uzun cümleleri bölerek anlatımı rahatlatmaya gayret etmelisin.
- Dolgu İfadelerden Kaçın: İçeriklerini okuyan her okuyucunun belli bir amacı bulunur. Bu amaca hizmet etmeyen her ifade, bağlamdan uzak bilgi ya da gerekli olmayan geçiş cümleleri okuyucuların gözünde zaman kaybıdır. Yazar olarak daha kaliteli ve akıcı bir metin ortaya koyabilmek için tüm bunlardan, yani gereksiz süslemelerden kaçınmamız çok önemli. Eğer dolgu ifadeleri belirlemekte ya da içeriklerinden çıkarmakta zorlanıyorsan “Gereksiz Bilgi ve Köpük İfade Yok: İçeriği Arındırıyoruz!” isimli yazımızdan önemli tüyolar alabilirsin.
- Doğru Tonu Belirle: Bazı durumlarda ne kadar dolu dolu ve özenli bir içerik yazsan da içeriğinin okuyucuda karşılık bulamadığını fark edebilirsin. Muhtemelen bu sorunun temel sebebi üslup ve tondur. Birlikte çalıştığın markalardan aksi bir istek gelmedikçe samimi bir üslupla yazman resmî bir anlatım seçmenden çok daha iyi olur. Başta belirlediğin üslup ve tonu metnin her bölümünde doğru ve tutarlı şekilde kullanıp kullanmadığını da kontrol etmeyi unutmamalısın. Konu hakkında kapsamlı bilgi sahibi olmak istersen “İçerikte Ton Nasıl Belirlenir? Ton Türlerine Göre 4 Etkili Örnek” ve “İçerik Türlerine Göre Üslup Belirleme Rehberi” başlıklı yazılarımıza da göz atabilirsin.
4. Adım: Anahtar Kelimeleri Kullanırken Dengeli Bir İçerik Oluşturduğundan Emin Ol
İçeriğinde anahtar kelime kullanımı dengesini oluşturmak için belirli noktalara dikkat edebilirsin. Bunları alt başlıklar olarak ele aldık.
Anahtar Kelime Yoğunluğu Ne Kadar Olmalı?
İçeriklerin SEO uyumlu olması için anahtar kelime kullanımı kritik öneme sahip. Ancak anahtar kelime kullanımı belli bir oranı aşarsa arama motorları tarafından spam olarak algılanabilir ve buna bağlı olarak hedef kitleye ulaşması engellenebilir.
Anahtar kelime yoğunluğu için uzlaşılmış bir görüş olmasa da ortalama %0,5 ile %2 arasında anahtar kelime kullanımının uygun olduğu düşünülür. Sen de metinlerini tamamladıktan sonra bu oranı aşıp aşmadığını mutlaka kontrol etmelisin.
Anahtar Kelimeleri Doğal Yerleştirmenin Yolları
Doğru yoğunlukta anahtar kelime kullanmak kadar anahtar kelimelere metinlerimizde doğal bir şekilde yer vermek de önemli. Bunun için yapabileceklerini şöyle sıralayabiliriz:
- Anahtar kelimelerini gerçekten gerekli ve konuyla ilgili yerlerde kullanmalısın. Örneğin “kedi bakımı” anahtar kelimesini gerçekten kedi bakımıyla ilgili bilgiler verdiğin bir paragrafa yerleştirmelisin.
- Anahtar kelimeleri metnin geneline dengeli dağıtmaya özen göstermelisin. Örneğin her 100 kelimede bir ya da iki anahtar kelime kullanmaya dikkat ederek dengeli dağılım sağlayabilirsin.
- Anahtar kelimeleri hep aynı şekilde tekrarlamak yerine farklı varyasyonlarına da yer verebilirsin. Örneğin “içerik stratejisi” yerine bazı bölümlerde “içerik planlaması” diyebilirsin.
Meta Açıklamasını, Başlık Etiketlerini ve Görsel Alt Metinlerini Kontrol Et
Meta açıklamalar, başlık etiketleri ve görsel alt metinler, içeriklerinin ana noktasını vurgulamaya yararken arama motorlarının yazılarını daha iyi analiz etmesine yardımcı olur. Bu nedenle tüm bu metinleri de anahtar kelimeleri kullanarak hazırlaman iyi olur. Fakat bu noktada da aşırıya kaçmaktan sakınmalısın.
5. Adım: Bilgi Doğruluğu ve Kaynaklar
İçeriğini bir editör gözüyle değerlendirirken yapman gereken bir diğer şey de metninde kullandığın bilgi ve kaynakların doğruluğunu kontrol etmek.
Kontrol aşamasında şu sorulara yanıt vermeye çalışabilirsin:
- İçeriğinde yer verdiğin kolaylıkla değişebilecek tarih, istatistik, fiyat gibi veriler güncel mi?
- Verileri alıntıladığın veri kaynakları güvenilir mi?
- Veri ya da alıntılar için gerekli referans linklerini ekledin mi?
Bilgi doğruluğu ve kaynak kullanımıyla ilgili daha fazla bilgi edinmek istersen “İçerik Yazarken Kullanılan Kaynakların Önemi” ve “Kaynak Kullanırken Düşülen Tuzaklar ve Çözümleri” başlıklı içeriklerimizden de yararlanabilirsin.
6. Adım: Görsel, Liste ve Biçim Kontrolü
Sıradaki adım içeriğin görsel olarak kontrol edilmesi. Senin de bildiğin gibi yazar arkadaşım, okurlar metinlerin derinliğine dalmadan önce çoğunlukla içeriğe göz gezdirir ve yazıyı okuyup okumayacağına karar verir. Bu kararın alınmasında içeriğin okuyucuya nasıl göründüğü önemli bir rol oynar.
Yazılarının hedef kitlende iyi bir etki bırakmasını sağlamak için metnini görsel olarak şöyle düzenlemeye dikkat edebilirsin:
- Paragraf Uzunluğuna Dikkat Et: Çok uzun paragraflar okuyucuların gözünü korkutabilir ve bunaltıcı olabilir. Bunun aksine çok kısa paragraflar da metnin sürekli kesintiye uğradığı hissini oluşturabilir. Bu nedenle metinlerinde doğru paragraf uzunluğunu kullanmaya özen göstermelisin. Ortalama 3 ila 5 cümleden oluşan paragraflar yazabilirsin. Kontrol aşamasında çok uzun paragrafları her paragrafta yalnız bir fikre odaklanacak biçimde bölebilir, kısa paragrafları listeye çevirebilir ya da birleştirmeye çalışabilirsin.
- Listeleme ve Numaralandırma Yap: Okuyucular listeleri ve numaralandırmaları severler. Çünkü zorlanmadan okuyabilir, rahatça tarama olanağı bulurlar. Dolayısıyla metnine nefes aldırmak için kontrol adımında bir listeyle ya da sıralı numaralandırma maddeleriyle sunulabilecek hiçbir bilgiyi paragraf biçiminde yazmamalısın. Hepsini okura maddeler hâlinde sunmalısın.
- Bold Yazıdan Yararlan: İçeriğinin can alıcı noktalarını bold yani kalın yazı tipiyle yazabilirsin. Böylelikle metnini inceleyen kişiler görsel olarak önemli yerleri daha kolay ayırt edebilirler. Ancak bold kullanımında aşırıya kaçmak okuyanların üzerinde olumsuz etki bırakabilir, hatta yazının yorucu olmasına neden olabilir. Bu nedenle bold yazı tipini kullanırken dikkatli olmanda fayda var.
- Görselleri Kontrol Et: İyi görsellerle içeriklerini tamamlamak metinlerini bir üst seviyeye çıkarabilir. Fakat yazıların için seçtiğin görseller doğru çalışmazsa faydadan çok zarara yol açabilir. Bunun önüne geçmek için görsellerinin yüklenme hızını ve mobil uyumluluğunu kontrol etmelisin. Mobilde görsel boyutlarının nasıl göründüğüne de bakmalısın.
7. Adım: Okuyucu Gözünden Bakmayı Dene
İçeriğini özene bezene kaleme aldın, defalarca okudun, tüm detaylarını bıkmadan usanmadan bir editör edasıyla kontrol ettin. Fakat hâlâ bir şey eksik: Okuyucu gözünden bakmak! İçeriğinin gerçekten hedef kitlen üzerinde bir yankı uyandırması, onlarla anlamlı bir bağ kurabilmesi için metnini bir okuyucu gözüyle incelemeli, “Biri neden bu içeriği okusun?” sorusunu kendine sormalısın. Sorduğun soruya gerçekten ikna edici cevaplar verebiliyorsan içeriğinin iyi olduğuna karar verebilirsin.
İhtiyaç duyduğunda kendi değerlendirmenin yanı sıra başkasından da fikir alabilirsin. Yazar arkadaşlarından ya da editörlerinden yazını okuyup geri bildirimde bulunmalarını rica edebilirsin. Aldığın dönüşlerle yazarlığını daha da ileriye taşıyabilirsin.
Eleştir, Düzelt, Geliştir ve Daha İyi Bir Yazar Ol
Sevgili yazar arkadaşım, senin de takdir edeceğin gibi profesyonel içerik üreticiliğinin bir başka parçası da iyi editörlüktür. Kendi kendinin editörü olduğunda daha iyi bir yazar olur ve gelişimini sürekli kılabilirsin. Eğer bu konuda daha fazlasını yapmak istersen yazılarını arşivleyip belli aralıklarla gözden geçirmeyi düşünebilirsin.
Peki, sen içeriklerini nasıl kontrol ediyor ve düzenliyorsun? Eğer bu konudaki marifetlerini göstermeye hazırsan hemen aramıza katılmalısın!
