Freelance yazarlığın en keyifli yanlarından biri, bu süreçte plan ve hedeflerini bağımsız bir şekilde oluşturup en verimli hâlinle ilerleme kaydedebilmen. Bir bakıma bu duruma kendi işinin patronu olmak da diyebiliriz. Peki, freelance yazar olarak neden kendini değerlendirmelisin?
Tam zamanlı çalışanlar haftalık, aylık veya yıllık değerlendirmeleri için patronlarıyla görüşebilir. Ancak iş günleri genellikle yaklaşan teslim tarihlerini takip etme ve pazarlamayla dolu olan freelance çalışanların böyle bir şansı yok. Freelancer’lar başkasına bağlı çalışmadıkları ve kendileriyle ilgili feedback alabilecekleri bir taraf olmadığı için bu açığı kapatmalarının yolu, birkaç adımla öz değerlendirme yapmalarından geçiyor.
Her gün sonunda başarı veya başarısızlık hissi dürtüsel olarak bilincimize işler. Çoğunlukla başarısız olma hissi, beyninize daha cazip gelebilir. Oysa eksik olduğun noktaları geliştirmek için bir plan belirlemen, kendine dönüp bakman son derece kıymetli. Çünkü önceki çalışmaları objektif bir şekilde gözden geçirmek, geleceğe dönük doğru kararlar vermene yardımcı olur.
Freelance Kariyerinde Muhakkak Takip Etmen Gereken Metrikler Nelerdir?
Freelance yazarlık kariyerinde belirlediğin hedeflerinle kişisel hedeflerinin birbiriyle uyumlu olması, kısa ve uzun vadeli hedeflerini planlayıp bunları değerlendirmek için vakit ayırman; uzun süreçte beklentini karşılar.
Kariyerin boyunca kendini birkaç farklı yolla değerlendirmen mümkün. Bu metriklerle kendine önemli bir büyüme fırsatı sağlayabilir, gelişimini günden güne izleyebilirsin.
Kazandığın Gelir ve Çalışma Saatleri
Öncelikle her freelance çalışan için başarının finansal terimlerle ölçüldüğünü unutmaman gerek. Kazancının yıldan yıla gelişmesi, en önemli metrik. Dolayısıyla öz değerlendirme yaparken hedeflerin kapsamında hem kazancını hem kazancının yıldan yıla ne durumda olduğunu veya gelişip gelmediğini değerlendirmelisin.
Özellikle kazancının zikzak hâlinde değil de giderek yükselmesi, bu süreçte dikkat etmen gereken noktalardan biri. Yani freelance kariyerin için harcadığın saat artıyorsa gelirin de aynı oranda artmalı.
Peki bunu en kolay nasıl yapabilirsin?
- Freelance kariyerinin öz değerlendirme sürecinde önceden hedeflerini belirlemiş ve eylemlerini planlamış olman çok önemli.
- İşin için üç aylık(kısa vadeli) veya yıllık(uzun vadeli) gelir hedeflerini belirleyebilirsin. Teslim etmen gereken projeleri, proje başına düşen ya da ortalama saatlik ücretleri yazabilirsin.
- Sonrasında gelirini takip etmek için bir elektronik tablo kullanabilirsin. Bu tablo hem işini çok daha kolaylaştırır hem her şey tek bir yerde olduğu için değerlendirme sürecinde sana net fikirler verir.
İşlerini Analiz Et ve Her Analizde Öz Değerlendirme Çıkar
İkinci olarak işlerini kapsamlı bir şekilde analiz edip onların kısa veya uzun vadeli incelemelerini değerlendirerek freelance kariyerinde sağlıklı bir şekilde ilerleyebilirsin. Örneğin çalışmaya başladığın her markayı ayrı ayrı kategorize edebilirsin.
Ardından her bir markadan elde ettiğin kazancı ayrıştırarak potansiyel müşteri kazanma stratejilerinden hangilerinin olumlu yönde sana kazanç sağladığı konusunda önemli bilgiler edinebilirsin. Bu sayede kategorize ettiğin işlerinle ilgili kolayca öz değerlendirme yapabilirsin.
Spesifik, Ulaşılabilir ve Ölçülebilir Hedefler Koyduğundan Emin Ol
Freelancer olarak öz değerlendirme yaparken dikkat etmen gereken bir diğer aşama; kendine uygun, ulaşılabilir, zamana dayalı ve gerçekçi hedefler koyma(SMART) metodu olmalı.
Bu metot ile amaca dair motivasyon kazanır, daha verimli çalışmak ve yeni şeyler ortaya koyabilmek için ilham bulabilirsin.
Peki; neden spesifik, ulaşılabilir ve ölçülebilir hedefler?
- Hedeflerini ve bu hedeflere varış yollarını önüne koy. Ulaşılmaz hedefler yerine gerçekçi, açık ve net hedefler doğru bir yol haritası çıkartmana destek olur.
- Gerçekçi hedefler koydun, yoldasın ancak bazı terslikler var. Sorun değil. Hedefine yönelik aksiyon alıp harekete geçebiliyorsan hedefin hâlâ ölçülebilir ve gerçekçidir.
- Bir işi tamamlama hissi, büyük motivasyon sağlar. Kendine doğru sürelerde doğru hedefler koy ve bunları tamamla. Kontrolün sende olduğunu hissedeceksin.
Kendini Geliştirmek Adına Yeni Eğitimler Al ve Hedefler Koy
Her zaman olduğun yerde kalırsan kendini geliştirmen pek mümkün olmaz. Dolayısıyla hem kendini yenilemek hem hedeflerini canlı tutmak için yeni eğitimler alabilir, yeni hedeflere koşabilirsin. Dilersen mentorluk alabilir, sektörün önemli isimlerini takip edebilir, ağını genişleterek bu alanda çalışan kişilerle iletişim hâlinde olabilirsin. Böylece hem gelişmelerden haberdar olabilir hem geliştirmen gereken yönlerini fark edebilirsin.
Bazen de kendini biraz zorlamalısın. Kimi zaman koyduğun zor bir hedef yeni bir beceriyi, yeteneği veya ilgi alanını ortaya çıkaracak gizli bir kahraman olabilir.
Aldığın Freelance İşler Seni Bunaltıyor mu? O Hâlde Yeni Projeler Dene
Sorumluluğunu aldığın freelance işler seni bunaltmaya başladıysa belki de yeni projelere yelken açmalısın. Çünkü yapmakta zorlandığın bir iş için koyduğun hedefler seni sonuca görmeyebilir. Tabii bu durum işini kötü yaptığın anlamına gelmez.
Hedef koyarken hobilerini ve kişisel hayatını da göz önünde bulundurman gerek. İş hayatın, sağlığın ve yaşamınla dengeli gitmeli. Örneğin işlerden fazlasıyla bunalmaya başladığını hissettiğinde haftanın bir gününü yaratıcı hobilerinden birine ayırabilirsin.
Ayrıca müşterilerin ve projelerin arasından sana en iyi finansal destek sunan işleri belirleyebilirsin. Bu sayede daha yüksek ödeme yapan müşterilerinden daha fazla proje alabilir, az kazanç sağlayan projeleri devre dışı bırakarak kendine zaman ayırabilirsin.
Hedeflerini Daha Küçük ve Ulaşılabilir Parçalara Böl
Sürekli büyük resme odaklanmak seni daha stresli yapabilir ve işlerden bunalmana yol açabilir. Eğer böyle bir sorunun varsa hedeflerini daha minimal ve ulaşılabilir parçalara bölmen yararlı olabilir.
Örneğin projelerinden aylık 20.000 TL kazanma gibi bir hedefin varsa bu hedefi haftalık 5.000 TL olarak belirleyebilirsin. Bu sayede hedefin daha ulaşılabilir ve ölçülebilir olur.
Bitirdiğin Her İş Sonrası Kendini Ödüllendir
Her bitirdiğin işin ardından kazandığın başarıyı kendine hatırlatmayı unutma. Çünkü bu, freelance çalışanlar için oldukça motive edici ve önemli. Her ne kadar sana mükemmel bir işe imza attığını söyleyerek seni tebrik eden bir patronun olmasa da bunu kendine hatırlatabilirsin!
Yeni müşteri kazanmak, projeleri tamamlamak, olumlu müşteri geri bildirimi almak, sosyal medya gelişimi ve önemli etkileşimlere girmek gibi küçük zaferlerinin listesini tutarak da pozitife odaklanabilirsin. Kendini övmek veya kendine küçük bir hediye almak, gelecekteki performansını olumlu etkilemesi açısından harika bir yaklaşım olur.
Hatalar ilerlemene yardımcı olsa da bu hatalara takılı kalmadan her galibiyeti ödüllendirmen, yeni projelere yeni hedeflerle açılan bir “sen” demek olduğunu unutma.
“Başarısız.” Olarak Adlandırdığın İşlerden Ders Çıkar
Başarı kadar başarısızlık da öz değerlendirme sürecinde önemli olan kavramlardan biri. Hangi stratejinin işe yaradığı ve neyin yaramadığı konusunda kısa notlar alabilirsin.
İleriki projelerin hakkında düzenli bir plan geliştirmek için başarısızlık üzerine de bir değerlendirme yapman gerektiğini unutmamalısın. Hatta zor ve başarısız olan projeleri listeleyerek ortak bir tema yakalayabilirsen nasıl gelişebileceğin hakkında daha net bir bakış açısı kazanabilirsin.
Bir Serbest Yazar, Kariyer Gelişimi ile Alakalı Nelere Dikkat Etmeli?
Freelance çalışırken kariyerinde emin adımlarla ilerlemek için şu noktalara dikkat etmelisin:
Uzun Vadeli Hedeflerle Kısa Vadeli Hedeflerinin Örtüşüp Örtüşmediğini Kontrol Etmeli ve Ona Göre Bir Plan Oluşturmalısın
Serbest yazarlık sürecinde projelerin için belirlediğin kısa ve uzun vadeli hedeflerin olmalı. Ancak başarılı bir sonuç almak için kısa süreli hedeflerinle uzun süreli hedeflerinin birbiriyle paralel gitmesi önemli.
İş Hedefleriyle Kişisel Hedeflerinin Örtüşmesine Dikkat Etmelisin
Serbest çalışan bir yazar olarak iş ve kişisel yaşam arasındaki dengeyi korumak, sınırlar koymak ve bu doğrultuda bir plan oluşturmak oldukça önemli.
Çalışma ve mola saatlerini belirlemek, sosyalleşme, hobi veya egzersiz için zaman ayırmak iş ve kişisel hedeflerin örtüşmesine yardımcı olur. Böylece sürdürülebilir ve tatmin edici bir serbest çalışma kariyeri sürdürebilirsin.
Yeni İçerik Türleri, Farklı Tonda Yazımlar ve Marka Dili Konusunda Kendini Geliştirmelisin
Serbest yazarlık sayesinde farklı markalarla yaptığın iş birlikleri, yeni içerik türleriyle tanışman ve farklı marka dillerini benimsemen konusunda büyük bir fırsat sunar. Bu nedenle içerik türlerine ve farklı yazı dillerine hâkim olmalısın.
Hangi içerik türünü seçersen seç; sade, anlaşılması kolay ve hedef kitleye hitap eden içerikler oluşturmaya dikkat etmelisin. Bu şekilde yazmaya devam ettikçe hem yazma stilin gelişir hem kendine özgü kalıpları fark etmeye başlarsın.
İyi Bir Portfolyo Oluşturmalısın
Freelance çalışan bir içerik yazarı olarak oluşturacağın portföy, yazma becerilerini ve profesyonelliğini gösteren kartvizitindir. Tecrübe kazandıkça portföyünü başarılı projelerle güncelleyebilir, ona müşteri geri dönüşlerini de ekleyebilirsin.
Serbest yazar olarak seni diğer yazarlardan ayıran nedir? Bu sorunun cevabını portföyünde detaylarıyla ve özgün bir şekilde vermen, markaların seni fark etmesine yardımcı olur. Ancak oluşturduğun portföyün tüm platformlarda tutarlı olmasına dikkat etmelisin.
Portfolyo hazırlama konusunda detaylı bilgi almak istersen “Yüksek bütçeli freelance işleri bulmak mı istiyorsunuz? O hâlde kaliteli portfolyo hazırlayalım” isimli yazımıza göz atabilirsin.
Hizmetlerini Pazarla ve Düzenli Şekilde Pazarı Takip Yap
Dijital pazar hem elindeki veya gelecekte üstleneceğin projelerin temelini atmak hem kariyerini geliştirmek için harika bir kılavuz aslında. Hedef kitleni tanımak, markaların ne tür projeler gerçekleştirdiğini öğrenmek, yazım ve marka dillerine hâkim olmak, içerik fikirleri edinmek gibi birçok aşamayı takip edebilirsin.
Farklı fırsatları değerlendirip hizmetlerini doğru ve başarılı bir şekilde pazarlayabilmenin yolu da pazarı takip etmekten geçiyor. Öte yandan bir markayla anlaştığında kendini işe kaptırıp farklı fırsatları kaçırmak, yeni ve güncel işleri takip etmemek serbest yazarlıktaki kariyer gelişimin için önemli kayıplardan biri. Bu nedenle pazarlama ve sektör takibine zamanının %10’ununu ayırmanda fayda var.
İçeriklerinle Değer Yarat
Anlatım dili sade, araştırma gücü yüksek ve okuyucuya fayda kazandıran bir içerik yazarının daha düşük maliyetli bir yazar karşısında şanslı olmama gibi bir durumu yok. Freelance çalışan bir yazarsan kendini iş birliği kurduğun markaya, ajansa veya işe en iyi sonuçla sunmalısın.
İçeriklerle hedef kitleni her zaman aktif tutman da çok önemli. Tabii bu durum müşterinin beklentisini karşılayan, aklındaki sorulara yanıt verebilen, akıcı, keyifli ve profesyonel bir içerikle mümkün elbette. Bu kriterlere dikkat ettiğin sürece içeriklerinle yarattığın değer de artacaktır.
Güvenilir Ol
Dijital pazar alanında yazı ne kadar önemli olsa da her zaman yeterli olmuyor. Teslim sürelerine verdiğin önem ve özen, iletişimdeki kabiliyetin, eleştirel bakış açın ve kolay çalışılabilir bir yazar olman; marka ve ajansların seni tercih etmelerindeki öncelikli nedenler arasında.
Ayrıca verdiğin bilgilerin doğruluğu da çok önemli. İster bir e-kitabı ister bir ürünü tanıtıyor ol, okuyucular sana güvendiğinde feedback gerçekleştirme olasılıkları çok daha yüksek olacaktır. Başarılı bir serbest yazar olmak istiyorsan iyi araştırma yapmalı ve güvenilirliğe özen göstermelisin.
Vazgeçilmez Bir Yıldız Ol
“Nasıl vazgeçilmez bir yazar olunur?” sorusunun yanıtını merak ediyorsan işte yanıtı! İçerikteki talebe net şekilde cevap veren, müşterini rahat hissettirecek, hedef kitleyi ve marka tonalitesini yakalamış bir içerik seni vazgeçilmez bir yıldız yapar. Bu nedenle öncelikle iş yaptığın kişileri, hedef kitleyi anladığına ve onlarda doğru şekilde yankı uyandıracağına ikna etmelisin. Ardından tüm bu beklentileri karşılayan doyurucu içerikler hazırlayarak vazgeçilmez olduğunu göstermelisin.
Serbest yazarlık kariyer sürecinde kullandığın yöntem ne olursa olsun, tüm projelerin için öz değerlendirme yapman; başarılarını ve hatalarını fark etmen, eksiklerini iyileştirmen açısından oldukça önemli.
Sen de freelance yazarlık kariyerin için iyi bir platform arayışındaysan İçerikmatik‘le mutlaka tanışmalısın! Başvurun onaylandıktan sonra farklı marka ve içerik tiplerini görebilir, beğendiğin içerikleri üstlenebilir ve kendini geliştirebilirsin.
